Simultane Tercümandan Mesleğe İlişkin Soru ve Cevaplar

1. Simultane çeviriye nasıl başladınız?
2. Simultane çeviriye başlarken nasıl bir eğitim sürecinden geçtiniz?
3. İlk simultane tercüme deneyiminizi bizimle paylaşır mısınız?
4. Simultane çevirmen olabilmek için hangi özelliklere sahip olmak gerekir?
5. Simultane çevirmen olmak isteyenlere ne tavsiye edersiniz?
6. Simultane çeviri sırasında başınıza gelen ilginç bir olay var mı?
7. Simultane çevirinin en zor kısmı nedir?
8. Sözlü çeviriden önce yapılan hazırlıklardan ve hazırlanma sürecinden bahsedebilir misiniz?
9. Simultane çeviri için verilen eğitim ülkemizde yeterli mi?
10. Her dil bilen veya yazılı tercüme yapan simultane çevirmen olabilir mi?
11. Yazılı tercümenin daha sonra simultane çevirmen olma yolunda etkisi var mıdır?
12. Ülkemizde simultane çeviri hak ettiği değeri buluyor mu? Bilinirliği arttırmak ve değer kazandırmak için nasıl çalışmalar yapılmalı?

 

 CEVAPLAR

1. İtalyan Kültür’ün düzenlediği ayakkabı makineleri ile ilgili bir toplantıda çalışarak başladım.
2. Boğaziçi Üniversitesi’nde İngilizce öğretmenliği Bölümü’nde okurken, Mütercim-Tercümanlık Bölümü’nden seçmeli olarak ardıl çeviride not tutma, ardıl çeviri I ve II gibi birçok ders aldım.
3. 1988 yılında İvon Cerrahoğlu ile birlikte ilk defa kabine girdim. İvon Hanım daha önce kabinde çalışmıştı. Kendisine elimden geldiğince yardımcı olmaya çalıştım.
4. Bir simultane çevirmen güzel ve akıcı konuşmak gibi birçok beceriye sahiptir.  Ancak, sahip olduğu en önemli beceri kaynak dili hızlı anlayıp erek dilde hızlı konuşmasıdır. Ayrıca, iyi simultane çeviri yapabilmek için iyi ardıl çeviri yapabilmek gerekir. Bu iki sözlü çeviri türü arasındaki ilişki konser piyanistliği ile müzik notalarını okumayı bilmek arasındaki ilişkiye benzetilebilir. Nasıl simultane çeviri yapan bir çevirmen, simultane çeviri yaparken ardıl çevirinin gerektirdiği becerilerden farklı becerileri kullanıyorsa, bir konser piyanisti de konser verirken nota okuyarak piyano çalmaz, ama nota okumasını bilmeyen bir konser piyanisti de yoktur. Tıpkı ardıl çeviri yapmasını bilmeyen iyi bir simultane çevirmenin olmadığı gibi.
5. Simultane çeviri yapmayı sevmelerini ve karşılaştıkları güçlüklerden yılmamalarını öneririm.
6. Bir konferansta Türk konuşmacı « X pastası giderek küçülüyor » gibi bir şey söyledi. Ben, bu cümleyi İtalyancaya çevirirken, « negative transfer » yaparak,  « pasta » sözcüğünü kullandım. Kabin arkadaşım beni uyardı ve ben de hatamı yeni bir cümleyle düzelttim. Bildiğiniz gibi « pasta » sözcüğü İtalyancada « hamur işi » anlamına gelir.
7. Kaynak dilde konuşulanları çok hızlı anlayıp, bu anladıklarını erek dilde çok hızlı bir şekilde ifade etmek.
8. Sözlü çeviriden önce hazırlanmak çok önemlidir. Mümkünse konuşmacıların metinlerini okuyup çevirmek, çevirmenin başarısını ciddi bir şekilde etkiler. Ancak, çoğu zaman bu mümkün olmaz. Bu durumda yapılacak en iyi şey konferans konusu ile ilgili kavram ve terimleri kaynak ve erek dilde öğrenmektir. Buradaki en önemli nokta terimleri ilişkili oldukları kavramlarla anlayarak öğrenmektir. Unutmamak gerekir ki bugün simultane çeviride iyi bir belleğe sahip olmaktan çok konferans konusunda uzman (derinlemesine bilgi sahibi) olmak başarılı olabilmek için çok daha önemlidir.
9. Ben Sadece Boğaziçi Üniversitesi’nde verilen simultane çeviri eğitimi hakkında bilgi sahibiyim. Kanımca, bu eğitim uluslararası düzeyde bir eğitimdir.
10. İyi dil bilmek ve iyi yazılı çeviri yapabilmek, simultane çeviri yapabilmek için yeterli değildir, çünkü simultane çeviri yapabilmek kaynak dili hızlı anlamak, erek dilde güzel konuşabilmek gibi birçok farklı becerileri de gerektirir.
11. Sözlü çeviribilim literatüründe, simultane çeviri yapmadan önce yazılı çeviri yapmanın simultane çevirmen adayı için çok yararlı bir hazırlık olduğuna ilişkin görüşler bulunmaktadır.
12.  Ülkemizde konferans çevirmenliğinin nisbeten saygı duyulan bir meslek olduğunu düşünüyorum. Mesleğin bilinirliliğini ve saygınlığını arttırmak için bir meslek yasasının çıkarılması çok yararlı olacaktır.